Rubriek: Onkruid of niet?!

Onkruid bestaat niet - wel zijn er planten die we wel of niet in onze tuin willen hebben. Er komen steeds weer planten onze tuin binnen: via met de wind aangevoerde zaden, met de grond aan je schoenen, via wortels die door de grond je tuin “binnendringen”. We importeren zelf plantensoorten, gekocht in een plantenwinkel of een tuincentrum of die we gekregen hebben.

Deze rubriek gaat over planten die we niet of juist heel graag in onze tuinen willen hebben - waarom wel of niet, hoe ze er komen, hoe ze groeien, welk nut ze kunnen hebben of welke schade die ze kunnen toebrengen (aan je eigen tuin of aan die van buren - denk ook aan hen).

Hangende zegge - Carex pendula

Hangende zegge

Deze plant lijkt op een gras, maar is een zeggesoort - een grote familie van grasachtige planten. De soortnaam is te verklaren uit de hangende bloeiaren. Ze dragen geen bloemen maar een massa kleine bloempjes die mannelijke en vrouwelijke onderdelen hebben. Bestuiving gebeurt door de wind; er komt geen insect aan te pas. Het is een inheemse wilde plant. De plant vormt pollen die steeds groter worden. Hún talrijke wortels hechten zich stevig in de grond, ook al gaan ze niet diep. De bloeistengels dragen honderden bloemetjes waarin duizenden zaden komen. Die zijn licht en verspreiden zich dus gemakkelijk, tot tientallen meters van de “moederplant”.

Vanwege deze snelle en ongebreidelde verspreiding en omdat ze andere planten verdringt noemen we de plant invasief. Een zekere sierlijkheid kan de plant niet ontzegd worden - door de overhangende bloeistengels. Al met al genoeg reden om Hangende zegge als ongewenst te bestempelen en zodra ze de kop opsteekt haar weg te halen. De zaailing is te herkennen aan de drie sprietjes die verschijnen. Die zijn dan nog gemakkelijk weg te halen.

Brede wespenorchis - Epipactis helleborine

Brede wespenorchis

Ook deze inheemse orchidee komt zomaar aanwaaien. Het zaad is superlicht en verspreidt zich over tientallen kilometers. Orchideeën vind je daardoor over de hele wereld. Het zaad is zo licht doordat het geen reservevoedsel bevat, zoals bij vele andere plantenzaden wel het geval is. Het zaad ontkiemt dan ook alleen als het terecht komt op een bodem die voor de zaden geschikt voedsel bevat. En dat voedsel wordt geleverd door bepaalde schimmels; de schimmel breekt de huid om het zaad af en levert het benodigde voedsel (suikers). De samenwekrking tussen plant en schimmeld wordt ‘symbiose’ genoemd. 

De Brede wespenorchis komt in mei boven de grond als een bladrozet met daarin een bloeistengel. De mooie kleine bloempjes verschijnen in juni. Het bovengrondse deel van de plant sterft af na de bloei en de zaadzetting - zo ongeveer in september. De rest van het jaar zie je haar dus niet.  Dat maakt haar lastig te beschermen /onderhouden.

Als je deze orchidee graag in je tuin wilt houden, moet je de grond op haar groeiplek met rust laten. En voor je eigen gemak merken met een stokje bijvoorbeeld. Best bijzonder toch - een inheemse orchidee in je tuin?